MR Übersetzungsliteratur
im dt. Frühhumanismus

MRFHMarburger Repertorium zur
Übersetzungsliteratur im deutschen Frühhumanismus

[ © Copyright und Zitierweise ]
Für Suchmaschinen: Inkunabeln Wiegendrucke Handschriften Frühhumanismus Steinhöwel Wyle Eyb Boccaccio Petrarca Piccolomini prehumanism manuscripts manuscrits incunabula incunables
Verzeichnis: [ Übersetzer ] [ Anonym ] [ De quattuor virtutibus cardinalibus, lat. mit dt. Reimpaar-Fassung ]
Weiterführend: [ Links zu zentralen Datenbanken und Verbundskatalogen ]

 

    [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1490]

     

    4° — 24 Bll. — A-C8 — 40 Z. — Typen 2:160G, 3:89G, 4:72G.

    Inhalt:

    Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.

     

    Standorte:

  • Admont (A), Benediktinerstift, Stiftsarchiv u. Stiftsbibliothek, Ink. 73.275/3
    Ehemals vollständiger Sammelband, heute jeweils einzeln gebunden;
    1. Johannes de Garlandia: 'Modus confitendi et poenitendi', Köln: Johann Koelhoff, 20. Dezember 1489 = GW M13795;
    2. 'Cato' ('Disticha Catonis'), [Köln: Heinrich Quentell, um 1490] = GW 6306;
    3. 'Aesopus moralisatus', [Köln: Heinrich Quentell], 23. August 1490 = GW 408;
    4. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.;
    5. 'Physiologus Theobaldi', [Köln: Heinrich Quentell, um 1490] = GW M45784;
    6. Johannes Witte de Hese: 'Itinerarius', [Köln: Johann Guldenschaff, um 1490] = GW M07725 (Verbleib unbekannt);
    7. Marcus Tullius Cicero: 'Cato maior de senectute', Köln: [ Heinrich Quentell], 8. Mai 1490 = GW 6986;
    8. Ermolao Barbaro: 'Orationes contra poetas', [Nürnberg: Peter Wagner, nach 2. April 1490] = GW 3346;
    9. Ermolao Barbaro: 'Orationes contra poetas', [Rom: Stephan Plannck, nicht vor August 1486] = GW 3345 (Verbleib unbekannt);
    10. Paul Lescher: 'Rhetorica', Köln: Heinrich Quentell, 27. Januar 1490 = GW M18004;
    11. Johannes de Sacrobosco: 'De sphaera mundi', Leipzig: Konrad Kachelofen, [um 1489] = GW M14579 (Verbleib unbekannt).

  • Bamberg, Staatsbibliothek, Inc.typ.M.IV.25#1
    1. Theodolus: 'Ecloga', Leipzig: Konrad Kachelofen, 1489 = GW M45870;
    2. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.;
    3. Albertanus von Brescia: 'De doctrina dicendi et tacendi', Köln: [Heinrich Quentell], 18. April 1489 = GW 548;
    4. 'Aesopus moralisatus', [Köln: Heinrich Quentell], 23. März 1489 = GW 406.

  • ehem. Berlin, Staatsbibliothek, Inc. 1277,3 (Kriegsverlust)
    1. 'Praeceptorium perutile dacalogi', Leipzig: Konrad Kachelofen, 1494 = GW M35207
    2. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.

  • Bologna (I), Biblioteca Comunale dell’ Archiginnasio, 16.c.V.75
    Defekt: Bl. 1 fehlt.

  • Bregenz (A), Zisterzienserabtei Wettingen-Mehrerau, W 164 dr/6
    1. Aelius Donatus: 'Ars minor', [Köln: Heinrich Quentell, um 1490] = GW 8877;
    2. 'Grammatica. Ad patrem', lat.-dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1492] = GW 11080;
    3. 'Grammatica. Regula Dominus quae pars (A,Z) etc.' [Strassburg: Johann Prüß, um 1490] = GW 11182;
    4. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.;
    5. Eberhard der Deutsche: 'Laborintus', [Leipzig: Wolfgang Stöckel, um 1499/1500] = GW 9210;
    6. Alexander de Villa Dei: 'Oratio congrua secundum mentem Alexandri', [Nürnberg: Peter Wagner, um 1498] = GW 1223;
    7. 'Facetus', lat. u. dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1490] = GW 9693;
    8. 'Poeta salutaris', lat.-dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, 1489-1492] = GW M02962;
    9. Johannes Fabri (von Donauwörth): 'Proverbia metrica et vulgariter rhythmisata', lat. und dt., [Leipzig: Martin Landsberg, um 1493] = GW 9655;
    10. 'Regimen moralitatis', lat.-dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1495] = GW M37264;
    11. 'Regimen sanitatis Salernitanum', lat.-dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1490] = GW M37307;
    12. Traditio morum venustatem complectens; lat.-dt. u. Johannes Fabri von Donauwörth: 'Carmen nobilium questionum', [Leipzig: Konrad Kachelofen, nicht nach dem 15. Mai 1497] (GW M47405);
    13. Paul Schneevogel: 'Latinum idioma', [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1493] = GW M26080.

  • Cieszyn (Teschen, PL), Ksiażnica CieszyÅ„ska, MC SD I 247

  • Erfurt, Stadt- und Regionalbibliothek, I. 8° 00150 (04) (als Depositum in Erfurt, Universitätsbibliothek)
    1. Johannes Kannemann: 'Passio Jesu Christi', [Nürnberg: Peter Wagner, nicht nach 15. Juni 1491] = GW M16507;
    2. Bernardus Carthusiensis: 'Dialogus Virginis Mariae misericordiam elucidans', Leipzig: [Konrad Kachelofen], 1493 = GW 3902;
    3. Heinrich von Langenstein: 'Expositio super oratione dominica', [Erfurt: Drucker des Bollanus, um 1488] = GW 12243;
    4. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.;
    5. Dominicus Bollanus: 'De conceptione Beatae Virginis Mariae', [Erfurt: Drucker des Bollanus, um 1486-1490] = GW 4617;
    6. Thomas Hemerken von Kempen: 'De imitatione Christi', Venedig: Bernardinus Benalius, 1486 = GW M46808.

  • Halle, Universitäts- und Landesbibliothek Sachsen-Anhalt, Ink A 65 (ehem. Ermlitz, Apelsche Bibliothek)
    Teilw. rubriziert, rot eingemalte Initialen.

  • Jena, Thüringische Universitäts- und Landesbibliothek, 4 Op.theol.IV,27(4) (digital)
    Zeitgenössischer Einband; rubriziert, blau eingemalte Initialen.
    1. Georg Morgenstern: 'Eine Predigt über den Text Luce am zehenden Capitel', Eisleben: Urban Gaubisch, 1557 = VD16 M 6342;
    2. Guido de Monte Rocherii: 'Manipulus curatorum', [Drucker der Casus breves (Georg Husner)], 1493 = GW 11819;
    3. 'Legenda s[an]ctissime matrone anne genitricis v[ir]gi[n]is marie matris', Leipzig: Melchior Lotter, 1502 = VD16 L 971;
    4. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.;
    5. Pseudo-Bonaventura: 'De castitate et munditia sacerdotum', Leipzig: Melchior Lotter, 21. Mai [14]99 = GW 4718;
    6. Heinrich Institoris: 'Malleus maleficarum', Nürnberg: Anton Koberger, 17. Januar 1496 = GW M12473.

  • London (GB), British Library, IA.11679
    Hs. Notizen, Seitenzählung: 221-268;
    1. Freidank: 'Bescheidenheit', lat.-dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1490] = GW 10323;
    2. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.

  • London (GB), British Library, IA.11680

  • München, Bayerische Staatsbibliothek, 4 Inc.s.a. 1645 (1. Ex.) (digital)
    Teilw. rot eingemalte Initialen, hs. Marginalien; ursprünglich Teil eines Sammelbandes.

  • München, Bayerische Staatsbibliothek, 4 Inc.s.a. 300 b/5 (2. Ex.)
    Rubriziert, hs. Marginalien.

  • München, Universitätsbibliothek, 4 Inc.lat. 223#3 (1. Ex.)
    1. 'Expositio hymnorum', [Straßburg: Johann Prüß, um 1491] = GW n0437;
    2. Alexander de Villa Dei: 'Doctrinale', [Leipzig]: Arnold von Köln, 1492 = GW 1212;
    3. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.

  • München, Universitätsbibliothek, 4 Inc.lat. 223b (2. Ex.)

  • Nordhausen, St. Blasii-Bibliothek, B68/6 (als Depositum in Wittenberg, Evangelisches Predigerseminar)
    Rubriziert, rot u. blau eingemalte Initialen;
    1. 'Cato' ('Disticha Catonis'), [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1490] = GW 6325;
    2. 'Cato' ('Disticha Catonis'), [Straßburg: Johann Grüninger, um 1488] = GW 6304;
    3. 'Salutaris poeta', lat.-dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1489-1492] = GW M02962;
    4. 'Regimen moralitatis', lat.-dt., [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1495] = GW M37264;
    5. Pseudo-Seneca: 'Proverbia Senecae', [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1490] = GW M41349;
    6. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.;
    7. Johannes de Garlandia: 'Cornutus' mit Kommentar Ottos von Lüneburg, Hagenau: Heinrich Gran, 1489 = GW M13726;
    8. 'Physiologus Theobaldi', [Köln: Heinrich Quentell, um 1489] = GW M45783;
    9. 'Aesopus moralisatus', [Köln: Heinrich Quentell], 23. März 1489 = GW 406;
    10. Albertanus von Brescia: 'De doctrina dicendi et tacendi', Köln: [Heinrich Quentell], 18. April 1489 = GW 548;
    11. Lukian: 'Charon', [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1492] = GW M19030;
    12. Basilius der Große: 'De libris gentilium legendis', [Leipzig: Konrad Kachelofen, um 1490/94] = GW 3711;
    13. Johannes Pseudo-Gerson: 'Donatus moralis', Stendal: Joachim Westval, [um 1488] = GW 10868;
    14. 'Somniale Danielis', Leipzig: Konrad Kachelofen, [um 1488] = GW 7928.

  • Nürnberg, Germanisches Nationalmuseum, 8° Em 149/1 (Slg. N. 135)
    Rot u. blau rubriziert, rot u. blau eingemalte Initialen, Bll. 1a u. 24b Federproben u. hs. Marginalien.

  • Oxford (GB), Bodleian Library, Auct. Q inf. 1.19
    Rubriziert, eingemalte Initialen, hs. Marginalien.

  • ehem. PiÅ„sk, Biblioteka Seminarium Duchownego (Verbleib unbekannt)

  • ehem. PÅ‚ock, Biblioteka Seminarium Duchownego (Verbleib unbekannt)

  • Stockholm (S), Kungliga Biblioteket, Inkunabel 975
    Rubriziert.

  • Wien (A), Österreichische Nationalbibliothek, Ink 11.G.27

  • WrocÅ‚aw (Breslau, PL), Biblioteka GÅ‚ówna Universytetu im. Boleslawa Bieruta, XV. Q. 419,2
    1. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', [Köln]: J[ohann] K[oelhoff, um 1493] = GW M41503;
    2. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.;
    3. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt., Leipzig: Gregor Böttiger, [um 1495] = MRFH 21320;
    4. Pseudo-Seneca: 'De remediis fortuitorum', [Köln: Drucker des Dares (Johann Schilling (Solidi)), um 1472] = GW M41403;
    5. Marcus Tullius Cicero: 'Cato maior de senectute', [Köln: Drucker des Dares (Johann Schilling (Solidi)), um 1472] = GW 6981;
    6. Lucius Annaeus Seneca: 'Epistulae morales (ad Lucilium)', Leipzig: Arnold von Köln, 1495 = GW M41273;
    7. Lucius Annaeus Seneca: 'De providentia', Leipzig: Arnold von Köln, [14]95 = GW M41304.

  • ehem. Privatbesitz: Antiquariat Dr. Jörn Günther (Hamburg, 2009) (Verbleib unbekannt)
    1. 'Directorium statuum seu verius tribulatio seculi', [Strassburg]: Peter Attendorn, [nach 25. October 1489] = GW 8476;
    2. Johannes Moesch: 'De horis canonicis', Augsburg: Anton Sorg, 7. November 1489 = GW M25112;
    3. Aristoteles: 'Problemata', [Köln: Heinrich Quentell, um 1490] = GW 2469 o. 2471;
    4. Pseudo-Seneca: 'De quattuor virtutibus cardinalibus', lat.-dt.
  •  

    Faksimiles/Digitalisierung:

    Digitalisierung des Jenaer Exemplars
    Digitalisierung des 1. Münchner BSB Exemplars

     

    Literatur:

    GW = Gesamtkatalog der Wiegendrucke, M41511.
    Hain, L.: Repertorium Bibliographicum, in quo libri omnes ab arte typographica inventa usque ad annum MD. Berlin 1925, 14629.
    Copinger, W. A.: Supplement to Hain's Repertorium Bibliographicum or Collections towards a new edition of that work. In two parts. London 1895 u. 1898, 5358.
    ISTC = Incunabula Short-Title Catalogue. British Library London, is00415000.
    INKA = Inkunabelkatalog deutscher Bibliotheken, s. Standorte.
    BMC = Catalogue of books printed in the XVth century now in the British Museum. London 1908-1913, III, S. 631 (u. S. 629).
    BSB-Ink = Bayerische Staatsbibliothek. Inkunabelkatalog online. München, M-213.
    Collijn, I.: Katalog der Inkunabeln der Kgl. Bibliothek in Stockholm. Teil 1. Stockholm 1914, 975.
    CSA = Short-title Catalogue of early printed books in South African libraries, 1470-1550 (Grey Bibliographies 9). Cape Town 1977, 447.
    Dahm, I.: Aargauer Inkunabelkatalog. Unter Mitarbeit von K. Meyer. Aarau, Frankfurt am Main und Salzburg 1985, 611 (u. 1, 296, 311, 325, 328, 360, 375, 648, 767, 769, 776, 917.
    Götting, H: Geschichte und Bedeutung der Kirchenbibliothek St. Blasii in Nordhausen: mit Inkunabel-Katalog. Naumburg 1972, 98 (u. 33, 57, 60, 62, 64, 95f., 101, 105f., 115f., 160, 170, 231).
    Günther, O.: Die Wiegendrucke der Leipziger Sammlungen und der Herzoglichen Bibliothek Altenburg. 2 Bde. (Zentralblatt für Bibliothekswesen, Beiheft 35, mit Nachträgen 36). Leipzig 1909-1910, 1344.
    Günther 11 = Passion of Collecting. A Selection of Illuminated Manuscripts, Miniatures, Early Printed Books. Antiquariat Dr. Jörn Günther. Hamburg 2009, 44.
    Hellwig, B.: Inkunabelkatalog des Germanischen Nationalmuseums Nürnberg. Wiesbaden 1970, 843.
    Henkel, N.: Seneca d.J., Lucius Annaeus. In: 2VL 8 (1992), Sp. 1080-1099, insb. Sp. 1094.
    Henning, M.-C.: Inkunabel-Census der Universitäts- und Landesbibliothek Sachsen-Anhalt in Halle (Saale) (Schriften zum Bibliotheks- und Büchereiwesen in Sachsen-Anhalt 92). Halle (Saale) 2009, S. 353.
    IBP = Kawecka-Gryczowa, A. / Bohonos, M. / Szandorowska, E.: Incunabula quae in Bibliothecis Poloniae asservantur. 3 Bde. Wratislaviae u.a. 1970-1993, 5003* u. †2072.
    IGI = Indice Generale Degli Incunaboli Delle Biblioteche D'Italia (Indici e Cataloghi. Nuova Serie I). Rom 1943-1981, 8897 u. Taf. XVII.
    Kawecka-Gryczowa, A.: Katalog inkunabułow Biblioteki Zakładu im. Ossolińskich we Wrocławiu. Wrocław 1956, 303.
    Kocowski, B.: Katalog InkunabuÅ‚ów Biblioteki Uniwersyteckiej we WrocÅ‚awiu. Część I-III (WrocÅ‚awskie Towarzystwo Naukowe ÅšlÄ…skie Prace Bibliograficzne i Bibliotekoznawcze 5, 5,2, 16). WrocÅ‚aw 1959-1977, 2557 (u. 833, 2550, 2553, 2560, 2561, 2562).
    Kuttner, S. / Jöstlein, I. (Hgg.): Katalog der Wiegendrucke der Universitätsbibliothek München. München 2006, S*415 (u. E*148, A*455.4).
    LIBRIS = Nationaler Verbundkatalog Schwedischer Bibliotheken, 8932865.
    Schmitt, A.: Die Inkunabeln der deutschen Staatsbibliothek zu Berlin. In Anschluss an E. Voulliéme bearbeitet (Beiträge zur Inkunabelkunde. Dritte Folge 2). Berlin 1966, S. 230, 1277,3.
    Voulliéme, E.: Die Inkunabeln der königlichen Bibliothek und der anderen Berliner Sammlungen. Ein Inventar. (Nebst) Nachträge (Zentralblatt für Bibliothekswesen. Beihefte 30, 45, 49). Leipzig 1906-1927 (Nachdruck Wiesbaden 1968), 1277,3 (u. 1232).
    Worstbrock, F. J.: Deutsche Antikerezeption 1450-1550. Teil 1: Verzeichnis der deutschen Übersetzungen antiker Autoren. Mit einer Bibliographie der Übersetzer (Veröffentlichungen zur Humanismusforschung 1). Boppard am Rhein 1976, 331.

    Bearbeiter: dk. Version vom 08. 04. 2014 (MRFH). Permanent Link: mrfh.de/21340.